SZLAK KULTURY / CULTURE TRAIL

Tokarnia - spotkanie kultur / Tokarnia - meeting of cultures


INFORMACJA / INFORMATION

 tel. 12 274 70 05 / +48 533 654 266 / tokarniakck@gmail.com
w godzinach poniedziałek-piątek 15:00 - 20:00

Pobierz pliki


KALWARIA TOKARSKA / TOKARNIA CALVARY

Kalwaria Tokarska
Niepowtarzalna, jedna z największych w regionie galeria plenerowa Beskidu Wyspowego, połączenie przyrody i fenomenu rzeźbiarstwa ludowego. Ponad 50 rzeźb naturalnych rozmiarów, tony kamieni unikatowe miejsca – Grota, Kopiec, Staw, Most nad przepaścią, Piwnica, Krzyż na szczycie. Dzieło jednego człowieka, który całe życie poświęcił Urbaniej Górze.

Tokarnia Calvary 
A unique, one of the largest open-air gallery in the region of Beskid Wyspowy, a combination of nature and the phenomenon of folk sculpture. Over 50 life-size sculptures, tones of stones, unusual places – Grotto, Mound, Pond, Bridge Over the Abyss, Cellar, Cross on the top. The work of one man who devoted his entire life to Urbania Hill.

DWÓR TARGOWSKICH / MANOR of the TARGOWSKI FAMILY

Historia dworu
Dwór wraz z otaczającym go parkiem powstał na początku XIX w. W 1804 roku, po ślubie adiutanta Tadeusza Kościuszki – Jana Kantego Targowskiego z Anną Łodzińską, przeszedł w ręce rodziny Targowskich herbu Tarnawa. W latach 1907-08 dwór został rozbudowany przez Bolesława Targowskiego według projektu Franciszka Mączyńskiego, architekta secesji, autora m. in. Pałacu Sztuki czy Teatru Starego w Krakowie. Podczas II wojny światowej dwór został kilkakrotnie obrabowany. Nocą 20/21 września 1944 roku oddziały Armii Krajowej rozbroiły bezkrwawo stacjonujący w dworze oddział Wehrmachtu. Po zakończeniu II wojny światowej dwór został zdewastowany przez Rosjan, zniszczono wyposażenie i spalono archiwa rodzinne. Po parcelacji dworu mieścił się tutaj zakład wychowawczy dla wojennych sierot, a do 1971 roku szkoła podstawowa. Obecnie we wnętrzach dworu zwiedzać można ekspozycję prezentującą dzieje czterech rodów szlacheckich, poczet portretów, stare fotografie, unikatowe eksponaty historyczne, oryginalnie zachowane stropy, witraże herbowe i Galerię Rzeźby Józefa Wrony.

History of the manor
The manor and the surrounding park were built in the early 19th century. In 1804, after the marriage of Tadeusz Kościuszko's adjutant Jan Kanty Targowski with Anna Łodzińska, they were passed onto the Targowski family of the Tarnawa coat of arms. In the years 1907-08 the manor was expanded by Bolesław Targowski according to a design by Franciszek Mączyński, an architect of Art Nouveau, author of the Palace of Art and the Old Theatre in Kraków. During World War II the manor was robbed several times. On the night of September 20/21 1944, the Home Army units bloodlessly disarmed a Wehrmacht unit stationed in the manor. After the war, the manor was devastated by the Russians, home furnishings were destroyed and the family archives were burnt. When the estate was parcelled out, an educational institution for war orphans was located in the manor, and then until 1971, a primary school. Today, inside the manor visitors can see an exhibition presenting the history of four noble families, portraits, old photographs, unique historical exhibits, original ceilings, stained glass with coats of arms and the Józef Wrona Sculpture Gallery. 

ZAWADKA POMNIK POLEGŁYCH / MONUMENT IN ZAWADKA 

Wielka bitwa w masywie Kotonia
29 listopada 1944 roku, o świcie, niemiecka ekspedycja policyjno-wojskowa dysponująca ok. 10-krotną przewagą w ludziach dokonała obławy na kwaterujące oddziały partyzanckie AK „Żelbet” I-IV, „Odwet”, „Wicher”, „Dąb” i odział wojskowy PPS. Polscy partyzanci stoczyli całodzienną walkę zbrojną z okupantem. W bitwie zginęło 8 partyzantów i jeden cywil, a oprócz tego kilkunastu cywilów i walczących odniosło rany, spalono 20 domów.
4 grudnia 1944 roku Niemcy dokonali pacyfikacji wsi Zawadka. Zamordowali kilku mieszkańców, spalili pozostałe domy i zabudowania. Ofiary pacyfikacji Zawadki: sołtys Rapacz Jan, Bednarczyk Józef, Bednarczyk Józef syn, Kowalik Andrzej, Mizera Aniela, Tajs Andrzej, Tajs Karol.

A great battle in the Kotoń range
On 29 November 1944, at dawn, a German police-military expedition with an approximate tenfold advantage in men raided the quartered partisan units of the Home Army (AK) ‘Żelbet’ I-IV, ‘Odwet’, ‘Wicher’, ‘Dąb’ and a PPS military unit. Polish partisans fought a day-long armed struggle against the occupying forces. In the battle, 8 partisans and one civilian were killed, several civilians and combatants were wounded, and 20 houses were burned. On 4 December 1944, the Germans pacified the village of Zawadka. They murdered several inhabitants and burnt the remaining houses and buildings. Victims of the pacification: Rapacz Jan (village head), Bednarczyk Józef, Bednarczyk Józef (son), Kowalik Andrzej, Mizera Aniela, Tajs Andrzej, Tajs Karol.